Tekst koji slijedi je pisan u formi slobodnog eseja s ciljem približavanja Evropskog Univerziteta Viadrina i master studija zvanog Socio-kulturne studije svim zainteresiranim za studije društvenih nauka u Njemačkoj. Socio-kulturne studije su nova disciplina koja pretstavlja mjesto presjecanja/preklapanja društvenih nauka i kulturnih nauka. Od svog modernong i ponovnog osnivanja 1991. nakon ujedinjenja Njemačke, primarni cilj univerziteta je građenje mostova između Istočne i Zapadne Evrope. U tekstu možete saznati kako izgledaju Socio-kulturne studije, šta je potrebno za upis, kako izgleda studentski život u Frankfurtu na Odri, koliki su životni troškovi i na kraju kakvu perspektivu imaju magistri Socio-kulture. Na latinskom Viadrina znači onaj koji se nalazi na Odri.
📬 Zapratite Nemački kutak newsletter → i prvi saznajte o novim tekstovima, druženjima i okupljanjima i drugim novostima oko Nemačkog kutka.
Motivacija za odlazak u Nemačku
Proces traženja fakulteta je bio poprilično jednostavan, premda sam se isključivo koristio “guglanjem” i iščitavanjem rezultata internet prezentacija i poređenja sa drugim programima. Bio sam prijatno iznenađen obimom i kvalitetom ponuđenih informacija relevantnih za studije i upis na iste. Zaista sve piše na internet stranici, samo trebate fokusirano (iš)čitati.
Odluka za odlazak u Njemačku na master studiji je bila potaknuta višestrukim motivima. Najdominantniji su bili prezasićenost domaćom društveno-ekonomskom, političkom pa i kulturnom situacijom. Kombinacija ličnih frustracija i objektivnih neprogresivnih – nazadnih društveno-političkih trendova na djelu u domovini su me nagnale da se odvažim na intelektualnu avanturu i potragu za drugačijim, stimulativnim i ideološki neopterećenijim “ispašama za mozak”. Odluka za državu Njemačku kao mjesto studija je bila “prirodna” jer sam svoje cijelo osnovnoškolsko obrazovanje proveo u Berlinu kao ratna izbjeglica iz Bosne. Jezik i kultura mi zbog toga nisu bili toliko strani, naprotiv, bio je to osjećaj “povratka” u drugu domovinu odabira.
U početku sam isključivo konkurisao na univerzitete locirane u glavnom gradu. Humbolt univerzitet i Slobodni Univerzitet su bili mjesta gdje sam prvo pokucao na vrata. Nažalost, zbog dosta poteškoća sa posrednikom specijaliziranim za pret-provjeru dokumenata i aplikacija iz inostranstva, i raznih proceduralnih i meni netransparentnih grešaka koje su mi spočitavali, odlučio sam proširiti svoj vidokrug na periferiju metropole pa i dalje.
- Kako do studija u Njemačkoj – procedura upisa
- Pročitajte iskustvo sa master studija sociologije na Slobodnom univerzitetu u Berlinu
MASS je nova akademska disciplina kao interdisciplinarni smjer društvenih nauka
Europski Univerzitet Viadrina u Frankfurtu na Odri, stotinu kilometara istočno od Berlina na njemačko-poljskoj granici mi je vrlo brzo zapao za oko. Na moju veliku radost, taj univerzitet nije zahtijevao slanje dokumentacije preko posrednika. Sve neophodne dokumente sam dostavio poštom njihovom International Office-u tj. kancelariji za odnosne sa inostranim studentima. Nakon par dana obavestili su me emailom o ispravnosti moje dokumentacije za upis. Sve je išlo brzo, profesionalno i efikasno.
Upisam sam smjer Master der Soziokulturellen Studien (MASS) koj bi se u slobodnom prevodu mogao nazvati master socio-kulturnih studija na fakutetu kulturnih nauka odnosno Kulturwissenschaften (KuWi). Dakle, upisao sam Univerzitet Viadrina, fakultet KuWi, smjer MASS. Taj smjer bi se mogao okarakterisati kao jedan interdisciplinarni pristup društvenih nauka s težištem na fenomenu kulture u najširem smislu. Sociokulturna razmatranja se bave kako 1) teoretskim tako i emprijskim analizama migracijskim procesima na globalnom sa refeksijama na lokalni nivo; 2) suvremenim urbanim kulturama i njihovim promjenama; 3) analizom rodnih (gender) kultura; 4) politikom, religijom, kulturom i njenim transformacijama u kasnomodernim društvima sve od globalnog, nacionalnog pa do lokalnog nivoa kao i njihovo medjudejstvo i spletenost na svakom nivou ponaosob.
Uslovi za upis nisu strogi
Poznavanje teorija i metodologija društvenih nauka su preduslov za upis na ovaj master studiji uz izvrsno poznavanje njemačkog i engleskog jezika. Preporučio bih ga svim onim koji su spremni i željni produbljivati svoja saznanja i širiti intelektualne horizonte sa aspekta fenomena kulture, tj. svega onog znakovitog i simboličkog, poput Lingvistike, Kulturne Historije, Estetike i Književnosti. Ostali uslovi za upis su jako liberalni prije svega jer ne postoji brojčana ograničenost studentskih mjesta. Sve što vam je potrebno jesu slijedeće stavke:
- Ovjerene kopije originala diploma kao i njihovi ovjereni iskopirani iprevodi!
- Certifikati za jezik – Njemački: minimalno B2 nivo i engleski: TOEFL od minimalno 80 ostvarenih poena
- Ovjereni, iskopirani i prevedeni “izvod iz predmeta” koji ste odslušali tokom osnovnih studija tzv.Transcript of Records (ToR).
📬 Zapratite Nemački kutak newsletter → i prvi saznajte o novim tekstovima, druženjima i okupljanjima i drugim novostima oko Nemačkog kutka.
Veliki izbor predavanja uz potpunu digitalizaciju nastavnog materijala
Sam studiji je po strukturi koncipiran po bolonjskom sistemu. Traje 4 “redovita” semestra u tzv. Regelstudienzeit koji uglavnom svi probiju. Imate pravo studirati i do 10 semestara. Dakle, vrlo je opušteno.
MASS se sastoji od obaveznih, biranih i opcionalnih modula, iz kojih se po principu “švedskog stola” bira ono što nekom najviše leži. Idealno bi bilo da se za svaki semestar “zaradi” 30 ECTS poena, kako bi se za četiri semestra imalo neophodnih 120 ECTS-ova kao uslov za prijavu master teze. No, to samo rijetki i zagriženi uspiju. Obim i narav studija, uz to na nematernjem jeziku, iziskuju analiziranje, uživljavanje, internaliziranje, sintetiziranje, razumijevanje i tumačenje pregnantnih, intelektualno zahtijevnih naracija, što ne prolazi baš tako glat kao učenje tablice množenja – na pamet.
Na „švedskom stolu“ se može naći svašta. Od politoloških, filozofskih, socioloških, lingvističkih, komunikoloških… predmeta, pa sve do queer, LGBT i urbanih studija. Većina predmeta je na Njemačkom jeziku, iako ne manjka ni onih na Engleskom. Predavanja su, u ovisnosti od docenta ili profesora, uglavnom koncipirana kao seminari. Redovito isčitavanje ključnih tekstova i aktivna participacija su preduslov za dobru ocjenu odnosno relativan broj ECTS poena koje se želi postići.
Tipično je da student odabere 3 – 4 predmeta koja će tokom semestra aktivno pratiti, čitati i slušati, da bi na kraju semestra, u dogovoru sa profesorom, sam odabrao format i obim pismene zadaće koji po principu – koliko para toliko muzike, nose različit broj ECTS podova. U glavnom se svodi na pisanje kraćih eseja (3-5 stranica) za 6 ECTS ili pak, za one ambicioznije, pismenih zadaca (15-20 stranica) za 9-12 ECTS poena.
Dobrovoljna izlaganja i prezentacije znatno poboljšavaju utisak koji ostavljate o sebi kod profesora ali se i pozitivno odražavaju na vaš ECTS saldo. Nastavni tekstovi su digitalizirani tako da im se mora pristupati preko univerzitetske platforme za učenje zvane Moodle. Uz pristupne šifre koje dobijate od svakog profesora za svaki predmet ponaosob, u stanju ste otvarati, downloadirati ili printati materijale kako vam volja. Prijava i odjava ispita se takodjer vrši online, kao i sva službena komunikacija sa svim univerzitetskim instancama. Što se tiče gradiva i njegovog obima naspram onog u BiH, nisam u stanju davati ikakve komparativne ocjene, jer sam bio zadnja generacija na Fakultetu političkih nauka u Sarajevu koje je studirala po predbolonjskom sistemu.
Očarajavuće dobri odnosi sa docentima i profesorima
Saradnja kao i kultura ophodjenja sa starješinama akademskog pogona je očaravajuće dobra. Naročito kada dolazite iz naših krajeva, gdje bauk komunističkog autoritarizma još uvijek kruži akademskom zajednicom i živi u manirima predavača. Prosto vam zna biti neugodno kada vidite s kolikim poštovanjem i uvažavanjem se odnose prema vama, samo zato što ste individua, odnosno čovjek. Naravno, truhlih jabuka i grandioznih budala svukud ima, no u poređenju sa našim univerzitetom – sve je, bez imalo pretjerivanja, daleko kvalitetnije, efikasnije i bolje. Jedina stvar koja je meni lično zasmetala jest preliberalni odnos studenata sa profesorima. Antiautoritarna pedagogija u njemackom drustvu poslije 2. Svijetskog Rata je doista učinila svoje, i nerijetko ćete zateći scenu upadljivog jedenja i pijenja tokom nastave. Na neke ljude (poput moje malenkosti) to zna djelovati neukusno i krajnje nedolično u akademskom okruženju.
Hvatanja u koštac sa samim sobom u domenu razvoja, prevazilaženja i metamorfoze ličnosti su dodatni izazovi i biber po pilavu svakog internacionalnog studenta naglo iskatapultiranog iz domaćeg socijalnog, kulturnog – normativnog, jezičkog i svakog drugog konteksta.
Studiranje u inostranstvu je izazovno u svakom pogledu
Pokoja iznenadna navala nostalgije i sentimentalne čeznje za rodnim krajem se, također znaju javiti u najneblagodarnijim momentima i znatno vam iscrpiti rezervoare elana i štreberskog – ciljno-svrsishodnog planiranja. Tuđina će u vama okinuti po koju potisnutu ilitiga neosviještenu psihološku problematiku. Hvatanja u koštac sa samim sobom u domenu razvoja, prevazilaženja i metamorfoze ličnosti su dodatni izazovi i biber po pilavu svakog internacionalnog studenta naglo iskatapultiranog iz domaćeg socijalnog, kulturnog – normativnog, jezičkog i svakog drugog konteksta.
Univerzitet Viadrina je najomiljeni univerzitet 2018. godine
MASS kao smjer i master, je relativno nova akademska disciplina nije obuhvaćen njemačkim CHE-ranking sistemom. Sudeći po rezultatima za druge, tradicionalne discipline poput Pravnih studija, lahko se može zaključiti da je Viadrina u samom vrhu, tj. među tri najbolja njemačka univerziteta za taj studijski pravac. Na online portalu studycheck.de, Univerzitet Viadrina je proglašen najomiljenijim u cijeloj Njemačkoj za 2018 godinu. Viadrina posjeduje i dugu tradiciju. Utemeljen je 1506 godine, 1811 izmješten u Breslau (danasnji Wroclav), a 1991 nanovo osnovan u Frankfurtu na Odri nakon njemačkog ujedinjenja. Poznat je i po svojoj dugogodišnjoj predsjednici Gezine Švan (Gesine Schwan) koja je 2004 bila predložena za kandidata predsjednice Njemačke. Zanimljiv podatak je da je Univerzitet Viadrina za vrijeme njenog mandata 2008 godine, transformiran u prvi fondacijski Univerzitet tj. Stiftungsuniversität u Brandenburgu. To znači da je izvor finansija akviza kapitala od strane donatora iz fondacija, a ne iz državnog budžeta.
🔍 Pronađite naše restorane, lekare, trgovine, automehaničare, prevodioce i advokate, poreske savetnike, udruženja, sportske i kulturne klubove = sve što nude Naši u Nemačkoj → nalazi se na Nemačkom kutku!
🏢 Naši u Berlinu →
⚓️ Naši u Hamburgu →
🍺 Naši u Minhenu →
🏠 Naši u Nirnbergu i okolini →
🌐 Online proizvodi i usluge →
Tvoje mesto nije tu? Glasaj za tvoje mesto kako bismo ga što pre uključili na Nemački kutak!
Viadrina je efikasan internacionalni univerzitet
Pored moderne opremljenosti, izvrsne saradnje i brige docenata za studenta, jako efikasne administracije i slično, naglasio bih još posebno i kulturno-nacionalnu raznovrsnost i pluralnost studenata. Ispočetka sam imao blagu predrasudu zbog geografske lociranosti na poljsko-njemačkoj granici, očekujući prevashodno istočnoevropsku demografiju. Međutim, iako je prvobitna zamisao modernih utemeljivača Viadrine bila baš ta, jačanje kulturno-obrazovnih veza sa zemljama istočno od EU, danas, od skoro 7 hiljada studirajućih, oko 25% njih potiče iz svih zemalja svijeta. Španija, Sjeverna i Južna Amerika, Japan, Kina… dakle, imaćete zadovoljstvo družiti se i razmijenjivati iskustva sa studentima iz skoro cijelog svijeta. Moram priznati da niti ijednog studenta sa ex-Yu prostora nisam upoznao pa ni sreo, iako ih po zvaničnim statistikama ima oko 15-tak. Moguć razlog je generacijska razlika i moja nesklonost hedonističkom partijanju i sličnim skupovima. Dalo se primjetiti da su na mom fakultetu uglavnom zastupljeni lijevo-liberalni, avangardni, socijalno-angažovani revolucionari, dušebriznici (svih duginih boja!) i svi oni idealisti koji sanjaju pravedniji i humaniji društveni poredak.
Frankfurt na Odri je jeftin za život, ali ograničen za studentske poslove
Saradnja sa uposlenicima je vrhunska i posebno bih je želio istaći i pohvaliti. Naime, zbog preglednosti po pitanju broja studenata, za razliku od “masovnih akademskih programa” u većim mjestima, brzina reagovanja na sve vaše eventualne upite i zahtijeve je svijetlosna. Nerijetko mi se dešavalo da nakon 2-3 sata dobijem odgovor na službeni upit mailom. Viadrina takodjer još i prednjači po mobilnosti njenih studirajućih. Tako, 52% njih idu na studijske razmene u inostranstvo, što predstavlja rekord u Njemačkoj. Studentska iskaznica, koje je u isto vrijeme i semestralna prevozna karta je svim studirajućim možda najomiljenija stavka jer važi za Berlin kao i za pokrajinu Brandenburg. Ogromna finansijska olakšica, pored relativno niskih cijena stanovanja, kako privatno tako i preko studenskih servisa, jest i blizina Poljske, koja se doslovno nalazi s druge strane rijeke Odre. Cijene svih usluga i proizvoda su tamo oko četiri puta niži nego u Njemačkoj. Cijene stanovanja pod upravom univerzitetske službe za stanovanje se kreću od 180 pa do maksimalnih 285 €, spadajući tako medju najjeftinije u džavi. Studentski smještaji su razmješteni na šest studentskih domova i lokacija, sa raznim stepenima opremljenosti i relativne udaljenosti od centra grada gdje je campus i lociran. Plaćanje semsestarske participacije u pravilu ne iznosi više od 250 €. Ono se, kao i sve ostalo, odvija preko interneta.
U glavnoj zgradi univerziteta nalazi se moderna i odlično opremljna biblioteka na četiri sprata, sa famoznim Bib Cafe – kafićem u prizemlju u kojem se odvija socijalni život tokom pauza između predavanja. Ogromna studentska menza je samo tri minute pješke udaljena. Hrana je raznovrsna sa velikom paletom izbora, uključijući vegetarijanske i veganske proizvode, a sve to po studentskim cijenama od 1,50 do – 2,50 € po obroku.
Nedostaci vrijedni spomena bi bili relativna siromašnost zajednice u Frankfurtu na Odri, nepostojanje dovoljno opcija za zabavu i noćni život kao i specificni istočnonjemački mentalitet koji što skriveno, što otvoreno zazire od stranaca tj. od etnički “onih drugačijih od nas”. Podijeljenost na bivšu Istočnu Njemačku i Zapadnu je sveprisutna i jako izražena kod domicilnog stanovništva. Blaga ksenofobija je upravo poslijedica ekonomskog kraha socijalističke privede, osjećaja nedostižne ekonomske prednosti Zapada i nepovoljnog demografskog razvoja nakon ujedinjenja zemlje. Istraživanja na tu i slične teme su predmet naučnih razmatranja raznih modula, seminara i lekcija na KuWi fakultetu. No, te razlike se nedaju primjetiti u i oko kampusa. Po pitanju mogućnosti studentskih poslova i zarade je situacija takodjer nepovoljna. Ubjedljiva većina studenata radi u Berlinu, koji je udaljen samo sat vremena komforne vožnje sa regionalnim vozom, tokom koje možete uraditi više pismenih zadaća nego u biblioteci. To govorim ne samo iz vlastitog iskustva.
Razbijanje svih mogućih predrasuda zahvaljući internacionalnom univerzitetu
Skok u životnom kvalitetu tokom studija na evropskom, internacionalno orijentiranom univerzitetu Viadrina je teško opisiv. Količina impresija, saznanja, kontakata, kako sa uposlenim tako i sa kolegama studentima iz čitavog svijeta je vrhunsko obogaćujuće iskustvo. To se sve odvijalo na dva strana jezika i ispočetka me je znalo na kraju dana ostavljati u stanju raspamećene euforiziranosti i blage ošamućenosti. Ključna spoznaja i uvid za mene jeste bio, koliko god patetično i naivno zvučalo (a mnogo će), jedinstvo ljudskog roda ispod tog fenomenološki percipiranog multipliciteta i svih heterogeniteta naših, kulturno-etničko-jezičkih simboličkih mreža, značenja, tumačenja i shvatanja. Jer, ukoliko se naoružate pravim konceptualnim i teoretskim alatkama, uz pretpostavku komunikacijskih sposobnosti na stranim jezicima, shvatit ćete mnogo lakše i iskusit ćete da smo mi jedno. Jedna specija – ljudski rod. Sve potrebe naše, nadanja, strahovanja, vrline i mane naše s riječima Ničea: “tako ljudske, odveć ljudske”…, uslovljene okolnostima koje su nas zadesile našom „bačenošcu u ovaj život“ kako bi to njemački filozof Martin Hajdeger kazao. Predan rad na poimanju, razumijevanju svega toga je odvažan i plemenit cilj.
Ideološki detoks koji sam doživio kao internacionalni student je bez sumnje najvrijednije transformativno iskustvo od svih
Dolazeći iz postratnog društva, zatrovanog regresivnim političkim ideologijama i etno-nacionalistickim mitološkim histerijama, manijama – lobotomijama…, ideološki detoks koji sam doživio kao internacionalni student je bez sumnje najvrijednije transformativno iskustvo od svih. Individue, a ne identitarno fiksirani predstavnici svojih etno-religio-nacionalnih kolektiva su najmanji i najvažniji zajednički imenilac svih humanih transakcija na Europskom Univerzitetu Viadrina u Frankfurtu na Odri.
Perspetkiva nakon završenih studija je bolja u većim mjestima
Perspektive sa završenim master studijem KuWi fakulteta su jedna velika i široka lepeza. Kao ekspert i spojnica između kulure, društva, medija, privrede i politike…, svršeni KuWi student, odnosno kulturni djelatnik ima širok dijapazon. U ovisnosti od ličnih preferenci i specijaliziranosti tj. težišta iz vremena studija, magistar iz KuWi-a, pored akademske tj. naučno-istraživačkog nastavka svoje karijere (doktorski studiji), može raditi i za: političke partije, muzeje, fondacije, medije, umjetničke galerije, PR agencije, pozorišta, uredništva raznih časopisa, radio i televiziju, izdavačke kuće, biblioteke itd. Naravno, sve to ovisi o vlastitim sposobnostima, “networking-u”, socijalnom kapitalu (poznanstvima, preporukama) i sredini u kojoj se posao traži. Tako će, logično, metropole imati mnogo raznovrsnije kulturne ponude i mjesta zapošljavanja nego manja mjesta.
Na kraju, htjeo bih svim čitaocima poručiti da idu van! Družite se malo i sa drugom i drugačijom rajom! Napustite sigurni komfor svog domaćeg okruženja, svoje intelektualne i svake druge provincije. Tada će vam ona postati mnogo jasnija pa i draža sa distance i kroz optiku novih saznanja, kategorija i naprednijih alatki uma. Izdignite svijesti, kroz nauku, na veći nivo, u širi kontekst. Uzmite tako oštricu svim svojim predrasudama. Relativirajte tako “žablje” stavove iznikle na sumnji i strahu novim saznanjima i “ptičijim” perspektivama – pa ćete u tom procesu, možda, postati bolji, korisniji i širokogrudniji ljudi. Krenite! Odvažite se! Neće biti bolje! Sunce tuđeg neba podjednako toplo grije! Evropski Univerzitet Viadrina vam baš sve to može pružiti
Za sve eventualne nejasnoće, možete me kontaktirati dole putem komentara ili postaviti pitanje u Fejsbuk grupi ex-yu studente u Nemačkoj. Svim potencijalnim kandidatima i budućim studentima želim puno sreće i svako dobro na tom putu!
📬 Zapratite Nemački kutak newsletter → i prvi saznajte o novim tekstovima, druženjima i okupljanjima i drugim novostima oko Nemačkog kutka.
